Blog Archive

Friday, August 1, 2014

Expeditie Noordpool: 'Ik onderzoek hoe snel oerpermafrost ontdooit'

Expeditie Noordpool: 'Ik onderzoek hoe snel oerpermafrost ontdooit'

door Eline Huisman, Volkskrant, 6 juli 2014
© .. Expeditieschip Oden
WEBLOG Met veertig man op een boot op expeditie naar de Noordelijke IJszee. Jorien Vonk, aard- en klimaatwetenschapper aan de Universiteit van Utrecht, neemt zeven weken lang monsters uit de zeebodem bij de Noordpool om permafrost te onderzoeken. Tijdens de reis deelt ze haar veldaantekeningen met de Volkskrant. Vandaag vertrekt ze vanuit het Noorse Tromsø.
  • © Jorien Vonk.
Wat ga je precies doen aan boord?
'Ik ben onderdeel van het sedimentteam, dat de permafrost onder de zeebodem onderzoekt. Daar zit veel dood organisch materiaal in waaruit je kunt afleiden hoe het er hier vroeger uitzag. In permafrost op land stuiten we soms ineens op een berg mammoetbotten. Het is nog een verrassing wat we in zee gaan tegenkomen.

'Met een flinke boor halen we sedimentkernen omhoog van ongeveer een meter lang. Aan boord snijden we de kernen in plakjes en plakken we er de juiste labels aan om het thuis verder te onderzoeken.

'Daarnaast maken onze Zweedse collega's een documentaire over de reis. Daarvoor coördineer ik het camerawerk aan boord.'
Dat klinkt vooral als veel praktisch klusjes doen. Waarom ga jij als expert mee?
'Het is een ongeschreven regel dat iedereen aan boord ook een soort 'slavenarbeid' verricht voor het grotere geheel. Tegelijkertijd gebruiken we als experts onze wetenschappelijke kennis om mee te denken over waar we naartoe varen en waar we metingen doen. Stel, we zien buiten de vaarroute ineens enorm veel methaan opborrelen. Dan moeten we daar naartoe. Bovendien kan ik onderweg alvast mijn analyses bijstellen aan de hand van de monsters die we nemen.'
  •  
    Tijd voor jezelf is er niet, ik deel een hut met vier tot zes anderen
    Jorien Vonk
Hoe past deze expeditie in jouw alledaagse onderzoek?
'Ik onderzoek hoe snel yedoma - tienduizenden jaren oude oerpermafrost - ontdooit. In de ijstijd lag de zeespiegel veel lager en was de kustzee van nu toen nog land, het verlengde van Siberië. Toen lag daar allemaal yedoma. Ik wil de modder op de zeebodem onderzoeken om te zien of je dat nog terugvindt en het te vergelijken is met yedoma op land.' 
Wordt het een zevenweekse werkmarathon, of is een expeditie ook een beetje vakantie?
'Het leven aan boord van een schip is flink doorbuffelen. We draaien diensten van twaalf uur vrij, twaalf uur werken. Aan boord hebben we een sauna, een bar en een sportruimte om te ontspannen. Maar echt tijd voor jezelf is er niet, ik deel met vier tot zes anderen een hut. Op expeditie gaan betekent echt een wereld op zich. Als we in Alaska van boord gaan en terugvliegen naar Europa, ga ik eerst een weekje vissen in Noorwegen om bij te komen.'
Jorien Vonk (twitter @poolvonk) bericht regelmatig voor Volkskrant.nl over haar expeditie naar de Noordpool. Volg hier live de route die expeditieschip Oden tijdens de reis aflegt.

No comments: